Prof. Dr. Mehmet SUBAŞI
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı
Doktor Mehmet Subaşı
SPİNA BİFİDA
Spina bifida ensık doğumsal hastalıklardan biridir. Omurilik beyninizden gelen emirleri kaslara ileterek kasların hareket etmesini sağlar. Aynı zamanda bu sinirler hissetmemizi de sağlar. Bu hastalıkta omurilik omurilik kanalı tarafından tam çevrelenmez omurilik dışarıdadır.
Bebek, spina bifidalı doğmuşsa omurilik denen bu yapı omurilik kanalı tarafından tam kapanmamış demektir. Bununla birlikte omurilik kanalını örten deri de kapanmamış demektir omirilik dışarıdadır.Sinirlerle beyin arasında düzgün bir bağlantı olmadığı zaman da, değişik derecelerde felçler(hareket etme ve hissetme kaybı veya yetersizliği) ortaya çıkar.
Sırttaki açıklığın bulunduğu yere bağlı olarak hangi sinirlerin etkileneceği değişebilmektedir. Sırttaki açıklık yukarı çıktıkça daha çok sayıda sinir etkilenmiş ve daha ağır bir felç durumu var demektir. Bu nedenle spina bifidalı bazı kişiler hiç veya pek az cihaz kullanırken bazıları tekerlekli sandalye kullanma durumunda kalmaktadır. Bazı hastalarda idrar ve dışkılama sinirleri de zara gördüğünde idrarını tutmama gibi sorunlar da ortaya çıkabilmektedir.
Bazı spina bifida olanlarda beyinde hidrosefli denen su toplaması ortaya çıkabilmektedir. Bebeklerde kafa kemikleri henüz tam sertleşmemiş olduğundan su toplayınca baş büyüyerek oluşacak bu basıncı düşürmeye çalışır. Bu durum erken dönemde tedavi edilmez ise beyin hasar görür. Hidrosefali gelişmesi ve beynin hasar görmesi zamanında tedavi edilerek önlenebilirse spina bifidalı çocukların zekaları normalden farklı olmaz.
NEDENİ:
Nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte bazı vitaminlerin(b vitamini,folik asit) gebelik sırasında eksik kalmasına bağlı bu hastalık ortaya çıkmaktadır. Folik asidin anne karnında gelişim sırasında omurilik kanalının kapanmasına yardımcı olur. Eğer annede yeterince folik asid takviyesi almazsa bebeğin omurilik kanalı uygun bir şekilde kapanmaz. Ayrıca annenin gebelik sırasında kullandığı bazı ilaçların da spina bifida meydana getirebildiği bir gerçektir.Ailede bu hastalığın daha önceden görülmesi sonraki bebeklerde riski artırmaktadır.
TEDAVİ:
Spina bifidalı bebekler omurilik tamamen dışarıda doğmuşlarsa, ilk günlerde sırtlarındaki kese ameliyatla kapatılır. Hidrosefali gelişenlere beyindeki fazla sıvıyı kan dolaşımına boşaltan ve şant denen bir drenaj sistemi yerleştirilir.
Tedavi sonrası tamamen iyileşebilir mi?
Genellikle ameliyatlar çoğu zaman mevcut durumu korumak daha fazla problem çıkmasını önlemek için yapılır. Ameliyatlarla veya bazı tedavi yöntemleri ile bu hastaların yaşamları mümkün olduğunca normale yakın hale getirilmeye çalışılır. Tamamen sağlıklı biri haline gelemeseler de bağımsız yaşayabilmeleri mümkündür. Ancak bu, tıbbi destek yanında, büyük ölçüde toplumsal yaşamdaki engellerin ortadan kaldırılmasına da bağlıdır.
Son yıllardaki çalışmalar gebelik öncesi dönemde alınan Folik Asit vitamini ile bu hastalığın önemli ölçüde önlenebileceğini göstermiştir. Günümüzde birçok gelişmiş ülkede tüm anne adayları daha gebe kalmadan önce Folik asit almaya başlamaktadır. Bebeğin spina bifidalı olup olmadığını anlamak için hamileliğin 16-18. haftaları arasında bir kan testi (AFP) ve Ayrıntılı Ultrason incelemesi yapılması gerekir
KEMİK İLTİHABI (OSTEOMYELİT)
Kemik dokusunun iltihaplanmasına osteomiyelit denir.Travmadan sonra kemi...
ESNEK DÜZTABANLIK (PES PLANOVALGUS)
Ayakdaki irili ufaklı birçok kemiği birbirine bağlayan ve dolaylı...
YAPIŞIK PARMAK (SİNDAKTİLİ)
Dogustan el ya da ayak parmaklarının yapısık olması durumuna sindaktili ...