Prof. Dr. Mehmet SUBAŞI
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı
Doktor Mehmet Subaşı
HUMERUS BOYUN KIRIKLARI
Humerus üst uç kırıkları içinde değerlendirilmekte olan humerus boyun kırıkları sıklıkla ileri yaş hastalığı olup kadınlarda, osteoporotik hastalarda daha sık gözlenmektedir. Proksimal humerus kırıkları, bu yaş grubunda kalça kırıkları ve el bileği kırıklarından sonra 3. sıklıkta görülen kırıklardır. Kırıkların büyük çoğunluğu ayrışmamıştır ve kol omuz sargısı gibi cerrahi dışı tedavi yöntemleri ile takip edilebilirler.
İleri yaşlarda düşük enerjili travmalar, düşme, direk ve dolaylı travma mekanizmaları bildirilmiştir. Genç hastalarda sıklıkla yüksek enerjili travmalar sorumlu tutulmuştur.
Hasta kolunu diğer eliyle tutar, omuzda şiddetli ağrısı mevcuttur. Şişlik olabilir. Yaşlı hastalarda ekimoz gözlenir. Tüm hastalara dikkatli sinir ve nabız muayenesi yapılmalıdır. Cerrahi dışı tedavi edilecek hastalara ekimozun tüm kola yayılabileceği ve hatta dirseğe kadar inebileceği, kokmamaları gerektiği anlatılmalıdır.
Tanı klinik, standar X-ray çekimleri ile konur. Arada kalınan vakalarda tomografi istenebilir.
Cerrahi tedavi hastanın yaşına, kırık şekline, kırıktaki ayrışma miktarına, kırıktaki parçalanma miktarına, kemik kalitesine ve hastanın aktif yaşam kapasitesine göre karar verilmelidir. Cerrahi dışı kol omuz sargısı (velpau bandajı) hastalara uygulanır. Cerrahi olarak sıklıkla plak vida sistemleri uygulanmakla birlikte, çok parçalı kırıklarda omuz protezi uygulamaları da seçenekler arasındadır.
Ayrılmamış stabil kırıklarda Cerrahi uygulanan ve cerrahi uygulanmayan tüm hastalarda iki hafta omuz kol sargısının ardında sarkaç ve pasif egzersizler başlanır. Dördüncü haftadan sonra aktif destekli egzersizler eklenir. Altıncı haftada kaynama radyolojik olarak gözlenir ve germe egzersizleri başlanır.
