Prof. Dr. Mehmet Subaşı

OMUZ ÇIKIĞI

Omuz vücudumuzun en esnek eklemidir. Top fırlatmak, sırtımızı kaşımak gibi hemen hemen her yöne uzanabilmek gibi geniş bir fonksiyon kapasitesi mevcuttur. Eklemin aşırı ve ani zorlanması veya tekrarlayan zorlayıcı hareketler sonrası eklemin bazı kısımları zedelenirse omzumuz çıkabilir. Eğer bu durum sık tekrarlarsa cerrahi tedavi gerekebilir.

Sıklıkla motorlu kazalar, omuz üstüne düşme ve sporcular (gülle atma) da karşımıza çıkar. Genç yaştaki çıkıklar tekrarlama eğiliminde iken yaşlı hastalarda genellikle tekrarlamazlar.

Omuz sıklıkla kolun kürek kemiğine konumuna göre öne çıkar. Epilepsi hastalarında ve elektrik çarpmaları hastalarında daha nadir görünen arkaya çıkık olabileceği akılda tutulmalıdır.

Hasta omuzda ağrı, hareket kısıtlılığı, ekimoz ve ödem ile acile başvurur. Sinir ve damar hasarı eşlik edebilir. Özellikle omuz ekleminin dış yandaki kaba cilt dokusunun his muayenesi dikkatli yapılmalıdır. El bileğindeki atardamarlar muayene edilmeli ve bir damar patolojisinin eşlik etmediğinden emin olunmalıdır.

Tanı X-ray ve klinik bulgular ile rahatlıkla konabilir. Özellikle aksiller grafi çekilmelidir. Arada kalınan olgularda tomografi yardımcı olabilir.Tüm çıkıklarda olduğu gibi omuz çıkıkları da acil yerine yerleştirilmeli ve sargılarla tespit edilmelidir.

Eşlik edebilecek kırıklar ve bağ yaralanmaları yönünden dikkatli olunmalıdır. Tekrarlayan çıkıklarda MRI ile yumuşak doku, bağlar, labrum ve eklem kapsülü net değerlendirilmelidir ve gerekirse cerrahi planlanabilir. Eşlik eden bağ, kapsül ve eklem yaralanmaları özellikle tekrarlayan çıkık olgularında kapalı (artroskopik) ve ya açık olarak onarılabilir.

Akut omuz çıkıklarında yaklaşık 4-6 hafta çıkık yerinde pozisyonda sargılarla tespit edilmeli ve daha sonra pasif-aktif egzersiz programlarına alınmalıdır.